Panik Bozukluk Nedir?
Ani ve yoğun korku veya endişe hissiyle belirginleşen tekrarlayıcı panik ataklarla karakterizedir. Bu ataklar genellikle beklenmedik bir şekilde ortaya çıkar ve kişinin kontrolünü kaybettiği veya ölüm korkusuyla başa çıkamadığı hissini tetikler. Fiziksel semptomlar arasında kalp çarpıntısı, nefes darlığı, terleme, titreme, göğüs ağrısı, baş dönmesi ve mide bulantısı gibi semptomlar bulunur. Panik ataklar, genellikle kısa sürelidir ancak kişide uzun süreli bir endişe ve kaygı durumuna neden olabilirler.
Panik Bozukluk Belirtileri Nedir?
Ataklar aniden başlar ve giderek şiddetlenir. Genellikle 10-30 dk arası sürer ve kendiliğinden sonlanır. Nadiren daha uzun sürdüğü görülebilir. Diğer belirtiler ise; çarpıntı, kalbin kuvvetli ya da hızlı atması, göğüs ağrısı, göğüste sıkışma hissi, nefes darlığı ya da boğulma hissi, baş dönmesi, sersemlik, baygınlık hissi, uyuşma yada karıncalanma, üşüme ürperme ya da ateş basması, bulantı, karın ağrısı, titreme, sarsılma hissi, kendisinin veya etrafının değişik olduğu algısı, tuhaf hissetme, kontrolünü kaybetme veya çıldırma korkusu, ölüm korkusu şeklindedir. Bu belirtilerden birkaç tanesinin sizde ortaya çıkmaya başladığını hissederseniz böyle bir bozukluk olabileceği ile ilgili şüphelenmeli ve profesyonel bir destek için başvurmalısınız.
Panik Bozukluğu Neden Olur?
Panik bozukluğunun nedenleri tam olarak bilinmemekle birlikte, genetik yatkınlık, beyin kimyasındaki dengesizlikler, stres ve travmatik yaşam olayları gibi faktörlerin rol oynadığı düşünülmektedir. Ayrıca, çocukluk döneminde yaşanan travmatik deneyimlerin panik bozukluğu riskini artırabileceği gözlemlenmiştir. İyileştirilmeyen ve zamanla kronik hale gelen bu bozukluk depresyon, yaygın anksiyete bozukluğu, sosyal anksiyete bozukluğu ve agorafobi gibi çeşitli başka psikiyatrik problemlere de sebep olabilir.
Panik Bozukluğu Bazı Başka Hastalıkları Tetikleyebilir Mi?
Panik bozukluğu olan bireyler genellikle diğer ruh sağlığı sorunlarıyla ilişkilidir. Özellikle agorafobi gibi belirli fobilerle birlikte sıkça görülür. Agorafobi, kalabalık yerler veya kaçış imkanının sınırlı olduğu durumlardan kaçınma korkusu olarak tanımlanır ve panik ataklarının sıklığını artırabilir.
Doğru Bilinen Yanlışlar Nedir?
Panik bozukluğu kesinlikle ölüme, çıldırmaya ya da felç olmaya yol açan bir hastalık değildir. Geçirdiğiniz panik atak sonucunda korkularınızla baş edebilmek için kalp, tansiyon, çarpıntı ilacı, vitamin, sakinleştirici kullanılmamalıdır. Sadece doktorunuzun önerdiği ilaçları ve önerdiği dozda kullanmalısınız. O günkü iyi veya kötü olmanıza göre ilaç kullanımında değişiklik yapmamalısınız. Tamamen iyileşseniz bile doktorunuza danışmadan tedaviyi kesmeyiniz.
Tedavisi Mümkün Mü?
Bilişsel davranışçı terapi (BDT), panik ataklarına karşı etkili bir yaklaşımdır. BDT, kişinin korkularını anlamasına, yanlış inançlarını değiştirmesine ve korkularıyla başa çıkma becerilerini geliştirmesine yardımcı olur. İlaç kullanma yöntemi de kullanılabilir; antidepresanlar ve anksiyolitikler panik atakların sıklığını ve şiddetini azaltabilir. Bazı durumlarda, ilaç kullanımı ve psikoterapi birlikte kullanılır. Ayrıca, yaşam tarzı değişiklikleri, stres yönetimi teknikleri ve gevşeme egzersizleri gibi destekleyici tedaviler de iyileşme sürecine eklenerek iyileşme sürecini hızlandırabilir.